Ayran, Ayran denilince ilk akla Türk milleti gelmektedir. Ayranı Türkler bulmuştur. Türkiye'den başka hiçbir ülkede bu kadar yaygın değildir. Özellikle köylerde size ilk olarak buz gibi ayran ikram ederler. Bugün ayran hakkında bilgiler vereceğiz. Ayranın nasıl yapıldığı? Ayranın tarihi, faydaları zararları hakkında bilgilere değineceğiz. Ayran, ineklerden elde edilen sütün yoğurt yapılması sonucu elde edilen bir içecektir. Ayran, yoğurdun sulandırılması ile içerisine tuz eklenerek elde edilen ve yaz aylarında çok tüketilen, serinletici bir içecektir. Türk insanının geleneksel kabul ettiği milli içecektir. Tek Türkiye değil diğer Türki ülkelerde de tüketilmektedir. Bu ülkeler arasında Azerbaycan, İran ve Bulgaristan da bulunmaktadır. Orta Doğu ve Asya ülkelerinde de tüketilmektedir. Ayran sadece inek sütünden değil aynı zamanda koyun ve keçi sütünden de yapılmaktadır. Sağlığa çok faydası olan bir üründür.
Ayranın Tarihi
Ayran milattan sonra Göktürklerin tesadüfen bulduğu bir içecektir. Göktürkler yoğurtlarının ekşidiğini gördüklerinde bu ekşiliği azaltmak için içerisine su ilave etmişler ve tadını biraz olsa da düzeltmişler. Divan-i Lugat-it Türk eserinde ayran sözcüğü ilk olarak burada kullanılmıştır. Sütten elde edilen bir içecek olarak söylenmiştir. Eski zamanlarda tarım toplumlarında çok fazla tüketilmektedir.
Ayranın Çeşitleri
Normal olarak yapılan bir ayran, yayık ayranı, acılı ve Susurluk ayranı şeklinde isimlendirilmektedir. Yapılış olarak pek farklılık arz etmez. Genel olarak aynı tarzda yapılmaktadır. Yayık ayranı, yayık makineleri ile ya elektrikli ya da kol kuvveti ile yapılmaktadır. Üzerinde tereyağı elde edilir. Çok lezzetli ve bol köpüklü olmaktadır. Genel olarak kırsal kesimlerde yayık ayranı bol yapılmaktadır. Çünkü kırsal kesimlerde hayvancılık çok yapıldığı için bol süt elde edilir. Süt ise ayran yapılarak değerlendirilir.
Ayranın Faydaları Şunlardır
Ayranın insan sağlığına pek çok yararı vardır. Yemekler yanında tüketildiği gibi sade olarak da tüketilmektedir. İçerisinde çok fazla mineral, vitamin barındırmaktadır.
İnsanlarda doyum sağlar. Yani doyurucu bir özelliğe sahiptir.
Çok fazla kiloya sahip insanların tükettiği içeceklerin başında gelmektedir. Çünkü insanların kilo vermesine yardım etmektedir. Doyum hissi sağladığı için ve kilo vermek isteyen insanlar yemek az tükettiklerinden dolayı vücudun gereksinimi olan vitamin ve mineralleri ayran içerek karşılamaktadırlar. Vücutta tokluk hissi yaratır.
Ayran içerek vücudun gereksinimi olan kalsiyumu sağlamış olursunuz. Kalsiyum süt ürünlerinin içerisinde bolca bulunmaktadır. Kalsiyum minerali özel olarak iskelet ve kemik sitemleri için çok mühimdir. Kemiklerin güçlenmesi için düzenli olarak ayran tüketilmesi gerekir. Ayranın içerisinde bulunan kalsiyum minerali kaslar için önem taşımaktadır.
Yaz sıcaklığında içildiğinde insanların hararetlerini alır. Vücut sıcaklığının dengede kalmasını yardımcı olur. Sindirim sistemi açısından da büyük önem taşır. Çok yağlı ya da bünyeye ağır gelen yemekler tüketildiyse ardından içilen ayran hem şişkinliği alır hem de hazımsızlık yapmaz. Gaz problemini yok eder.
Ayranın tam bir vitamin deposudur. İçerisinde D vitamin vardır. Ayrıca demir içermektedir.
Ayran kan basıncının azalmasına yani düşmesine yardımcı olmaktadır. Kolesterole iyi gelmektedir. İnsanlardaki kolesterol ayarını dengede tutmaya yardımcı olmaktadır. İçerisindeki maddeler kolesterol açısından zengindir.
Ayran içerisinde bol miktarda riboflavin vardır. Sindirim sistemine yardım eden besinlerin enerji oluşturmasına katkıda bulunan riboflavini barındırmaktadır. Ayranın karaciğere iyi geldiği bilinmektedir. Ayranın antioksidan özelliği vardır.
Ayran sıvı bir içecek olmasından dolayı bağırsak problemi olanlar için çok önemlidir. Kabızlığı giderici bir özelliği vardır. Özellikle aç karınla tüketildiğinde iyi sonuçlar alınmaktadır.
Ayran midede meydana gelen asit problemlerinin düzene girmesine yardım etmektedir. Çok baharatlı yiyeceklerden kaynaklanan yanmaların yok olmasına yardımcı olmaktadır. Midenin duvarlarının yumuşamasına katkıda bulunarak rahatlatır.
Ayran gastriti olan kişilerin rahatlamasına yardımcı olmaktadır. Ayran bağırsaklarda zararlı olmayan bakterilerin artışını sağlamaktadır.
Ayranın bir yararı da insan cildinin sağlığını korumaktadır. Kadınların sıkça yaptıkları cilt maskelerinde kullanılmaktadır. Güneş yanmalarının müdahalelerinde yardımcı olmaktadır. Başka cilt rahatsızlıklarının iyileştirilmesine yardımcı olmaktadır.
Bol ayran tüketmek grip, nezle gibi rahatsızlıklara iyi gelmektedir.